Szkolenia z pierwszej pomocy przedmedycznej

Szkolenia z pierwszej pomocy przedmedycznej to kursy, których celem jest nauczenie uczestników podstawowych umiejętności i procedur, które pozwalają udzielić pomocy osobom poszkodowanym w różnych sytuacjach, zanim przybędzie pomoc medyczna. Pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia odpowiedniego przeszkolenia swoich pracowników w zakresie pierwszej pomocy, a także do wdrożenia procedur, które umożliwią szybką i skuteczną reakcję w przypadku wypadku lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia.

Podstawy prawne 

1. Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. 2006 nr 191 poz. 1410 z późn. zm.)
2. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 1997 nr 129 poz. 844 z późn. zm.)
3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2016 r. w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego (Dz.U. 2016 poz. 587 z późn. zm.)

Zakres szkoleń z pierwszej pomocy przedmedycznej

Część teoretyczna

• Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy: Uczestnicy szkoleń uczą się, jak zachować się w sytuacji zagrożenia, jak wezwać pomoc, jakie informacje przekazać dyspozytorowi pogotowia ratunkowego.
• Bezpieczeństwo osoby udzielającej pomocy: Uczestnicy dowiadują się, jak ocenić ryzyko dla siebie i innych osób oraz jak uniknąć zagrożeń (np. elektryczności, chemikaliów, ruchu ulicznego).
• Ocena stanu poszkodowanego: Kursanci uczą się, jak rozpoznać zagrożenie życia i jakie działania podjąć w przypadku różnych urazów (np. złamania, oparzenia, zatrucia).

Część praktyczna

• Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO): Szkolenie obejmuje naukę wykonywania resuscytacji, w tym RKO u dorosłych, dzieci i niemowląt.
• Udzielanie pomocy przy zadławieniu: Uczestnicy uczą się, jak udzielać pomocy osobom, które się zadławiły.
• Postępowanie w przypadku krwotoków: Kursanci uczą się, jak zatrzymać krwotok, jak zastosować opatrunki uciskowe, jak unikać zakażeń.
• Udzielanie pomocy w przypadku wstrząsu: Instruktorzy pokazują, jak rozpoznać wstrząs i jakie działania podjąć, by pomóc poszkodowanemu.
• Oparzenia, odmrożenia, ukąszenia: Szkolenie obejmuje również postępowanie w przypadku oparzeń, ukąszeń przez zwierzęta, czy innych obrażeń tego typu.
• Pierwsza pomoc w przypadku urazów kręgosłupa i złamań: Kursanci uczą się, jak zabezpieczyć poszkodowanego w przypadku podejrzenia złamania lub urazu kręgosłupa.

Częstotliwość i dokumentowanie szkoleń

• Szkolenia wstępne muszą być przeprowadzone dla nowych pracowników, którzy nie odbyli wcześniej takiego kursu.
• Szkolenia okresowe powinny być organizowane co najmniej raz na 3 lata, aby odświeżyć wiedzę i umiejętności pracowników.

Po ukończeniu kursu uczestnicy otrzymują zaświadczenie o ukończeniu szkolenia, które stanowi dokument potwierdzający zdobycie odpowiednich umiejętności.

Podstawy prawne 

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 z późn. zm.)
2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2004 nr 180 poz. 1860 z późn. zm.)

Rodzaje szkoleń BHP: wstępne i okresowe

Szkolenie wstępne BHP

Szkolenie wstępne odbywa się przed rozpoczęciem pracy przez nowego pracownika i ma na celu zapoznanie go z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy w danym zakładzie. Składa się ono z dwóch części:

• Szkolenie ogólne (wstępne) – obejmuje ogólne zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy prawne dotyczące ochrony zdrowia i życia pracowników oraz prawa i obowiązki pracodawców i pracowników. Jest to szkolenie, które ma na celu zapoznanie pracownika z podstawowymi zagadnieniami związanymi z BHP.
• Szkolenie stanowiskowe – odbywa się w miejscu pracy i dotyczy specyfiki danego stanowiska. Szkolenie to uwzględnia szczegółowe zagrożenia związane z wykonywaną pracą, środki ochrony indywidualnej, urządzenia i maszyny, które pracownik będzie obsługiwał, oraz procedury postępowania w sytuacjach awaryjnych.

Szkolenie okresowe BHP

Szkolenie okresowe ma na celu przypomnienie i aktualizację wiedzy pracowników na temat zasad BHP oraz dostosowanie tych zasad do zmieniających się warunków pracy. Częstotliwość przeprowadzania szkoleń okresowych zależy od rodzaju pracy, stanowiska oraz stopnia ryzyka.

• Okresowe szkolenie BHP dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych (np. pracownicy fizyczni, technicy, operatorzy maszyn) – takie szkolenia powinny odbywać się co najmniej co 3 lata.
• Okresowe szkolenie BHP dla pracodawców i osób kierujących pracownikami (np. menedżerowie, kierownicy) – takie szkolenie przeprowadza się co 5 lat.
• Szkolenie dla pracowników administracyjno-biurowych – zaleca się przeprowadzanie szkoleń co 6 lat.

Zakres szkoleń BHP

• Ogólne przepisy BHP – zapoznanie z obowiązującymi przepisami prawnymi, prawami i obowiązkami pracodawcy i pracownika w zakresie BHP.
• Zagrożenia w pracy – rozpoznawanie zagrożeń zawodowych, takich jak: wypadki przy pracy, choroby zawodowe, zagrożenia chemiczne, elektryczne, pożarowe itp.
• Bezpieczne i higieniczne warunki pracy – zasady bezpiecznego wykonywania pracy, organizowanie stanowisk pracy, stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej (np. odzież ochronna, obuwie, rękawice).
• Pierwsza pomoc – zasady udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej w przypadku wypadku przy pracy (np. resuscytacja, opatrywanie ran, pomoc przy oparzeniach).
• Postępowanie w sytuacjach awaryjnych – procedury postępowania w razie wypadku, pożaru, ewakuacji i innych sytuacjach kryzysowych.
• Analiza ryzyka zawodowego – metody oceny ryzyka zawodowego w kontekście stanowiska pracy.

Organizacja i dokumentowanie szkoleń BHP

• Organizacja: Szkolenie BHP powinno być organizowane przez pracodawcę we współpracy z firmą szkoleniową, która ma odpowiednie certyfikaty do przeprowadzania kursów BHP, lub przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia (np. specjalistów ds. BHP).

Dokumentowanie: Po zakończeniu każdego szkolenia należy wystawić pracownikowi zaświadczenie o ukończeniu kursu BHP. Dokumentacja szkoleń BHP powinna być przechowywana przez pracodawcę przez okres co najmniej 3 lat.